Nieważność umowy ze względu na klauzulę dowolnej zmiany oprocentowania oraz indeksację

By | 13 marca 2018
Wyrokiem z 19 stycznia 2018 r. Sąd Apelacyjny w Katowicach (I ACa 632/17) uznaje umowę kredytu samochodowego, indeksowanego do CHF (d. Getin Bank) za nieważną, jako sprzeczną z prawem bankowym (ze względu na klauzulę dowolnej zmiany oprocentowania) oraz zasadami współżycia społecznego ( indeksacja dowolnie wyznaczanymi kursami przez bank).
 
Pozwani zdecydowali się na podpisanie umowy kredytu złotowego indeksowanego kursem CHF, stanowiącego równowartość w złotych polskich kwoty 27.951,66 CHF na okres od 19 stycznia 2006r. do 25 stycznia 2014r. Kredyt przeznaczony był na sfinansowanie zakupu samochodu.
Sąd stwierdził m.in.:
“Sąd Okręgowy wykazał na konkretnym przykładzie, zaistniałym w trakcie trwania umowy kredytowej pozwanych, że znaczący spadek wartości wskaźnika LIBOR 3m w dacie dokonania przez Bank kredytujący kolejnej podwyżki stopy oprocentowania ( 1 grudnia 2008r.) nie tylko nie uzasadniał dokonania podwyżki, lecz wręcz logicznie uzasadniał zmianę oprocentowania w kierunku obniżenia stopy procentowej, co przecież nie miało miejsca (…) Na pełną aprobatę zasługuje również stanowisko Sądu Okręgowego dotyczące znaczenia prawnego postanowienia w umowie kredytowej łączącej pozwanych z poprzednikiem pozwanego [powinno być – powoda] pozwalającego bankowi na dowolne ustalanie kursów kupna i sprzedaży waluty na potrzeby rozliczeń kredytowych. Umowa odsyłała w tym względzie do „Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych i indeksowanych kursem walut obcych” nie precyzując w żaden sposób warunków ustalenia kursów (…)
Konstrukcja uzasadnienia wyroku wskazuje wszelako, że Sąd Okręgowy uznał umowę z dnia 19 stycznia 2006r. za nieważną przede wszystkim wskutek stwierdzenia, że umowa ta sprzeczna była z ustawą (art. 58 § 1 k.c.). Pogląd ten Sąd Apelacyjny podziela wskazując, że o sprzeczności czynności prawnej z ustawą można w cywilistyce mówić, także wówczas, gdy czynność nie zawiera treści lub innych elementów objętych nakazem wynikającym z normy prawnej. Sąd Okręgowy przytoczył prawidłowo i poddał poprawnej analizie, przy wykorzystaniu argumentów o abuzywności postanowień umowy, przepis art. 69 obowiązującego w dacie zawierania umowy Prawa bankowego. Logicznie poprawny jest wypływający z tej analizy wniosek, że umowa kredytu nie zawierająca jednego z wymaganych jej elementów, a to warunków zmiany oprocentowania (art. 69 ust. 2 pkt 5 Prawa bankowego) uznana być powinna za nieważną. Dostrzegł również Sąd Okręgowy, że postanowienie § 5 umowy przewidujące określenie wysokości zobowiązania spłaty kredytu jako równowartości spłaty wyrażonej w walucie indeksacyjnej, jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 58 § 2 k.c. Dlatego do oceny ważności umowy w tym aspekcie miał również zastosowanie § 3 przepisu art. 58 k.c. bowiem umowa kredytu została w ten sposób skonstruowana, że bez przewidzianej w tym postanowieniu umownym regulacji umowa kredytu musiałaby mieć inną treść, np. byłaby umową kredytu „złotowego”.
Wyrok jest prawomocny.

One thought on “Nieważność umowy ze względu na klauzulę dowolnej zmiany oprocentowania oraz indeksację

  1. Renata

    Witam!
    W mojej umowie o kredyt na zakup mieszkania istnieje również zapis o kwocie kredytu w złotych, indeksowanego kursem CHF . Nie bardzo rozumiem co to dla mnie oznacza i co mam dalej zrobić , by unieważnić umowę w kwestii indeksacji bo już ledwie zipię przy spłatach kredytu -400,74 CHF miesięcznie. Będę wdzięczna za podpowiedź

    Reply

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *