Dzisiaj, 24 listopada 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (SSR del. Adam Mitkiewicz, XXV C 2222/17) ustalił, że umowa kredytu indeksowanego d. Getin Bank z listopada 2007 r. jest nieważna ze względu na brak rzetelnej informacji oraz nieuczciwość klauzul indeksacyjnych.
Kredytobiorcy zaciągnęli kredyt w wysokości 780 tys. zł na zakup i wykończenie domu, do tej pory zapłacili ok. 750 tys. zł, ale według banku są winni ponad 1,2 mln zł. Sąd oddalił jednocześnie roszczenie o zapłatę, stwierdzając, że skoro kredytobiorcy nie zapłacili bankowi więcej niż otrzymali, to nie są bezpodstawnie zubożeni (teoria salda).
W odrębnej sprawie (prowadzonej przez innego pełnomocnika) kredytobiorcy wcześniej pozwali bank o nieuczciwy aneks tzw. "mini rata" - i Sąd Apelacyjny w Katowicach 30 października 2017 r. (I ACa 952/16) przyznał im odszkodowanie w wysokości blisko 90 tys. zł za zawyżone raty płacone na podstawie tego aneksu.
Wyrok jest nieprawomocny. Sprawę prowadzi adw. dr Jacek Czabański. ... więcejmniej
Pożyczka denominowana w Banku Raiffeisen nieważna!
Bardzo ciekawe rozstrzygnięcie!
Dzisiaj tj. 23 listopada 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (XXV C 2829/18; SO Piotr Bednarczyk) ogłosił wyrok w sprawie przeciwko Raiffeisen Bank International AG (Spółka Akcyjna) Oddział w Polsce.
Sąd:
1) zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 117.052,93 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 maja 2018 r. do dnia zapłaty;
2) Oddalił powództwo w pozostałym zakresie;
3) Zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 22.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
W ustnych motywach rozstrzygnięcia Sąd podkreślił, że przedmiotowa sprawa różni się od innych spraw tego rodzaju, ponieważ po pierwsze dotyczy wierzytelności już spłaconej, a po drugie mamy tu do czynienia z pożyczką denominowaną. To daje według Sądu dodatkowy punkt rozważenia tej umowy, czyli przede wszystkim, czy taką umową można było zawrzeć.
Sąd stwierdził, iż przedmiotowa umowa stanowiła kamuflaż umowy kredytu. Skoro strony umowy wskazują, że jest to umowa pożyczki i zgodnie z przepisami polskiego kodeksu cywilnego należałoby przenieść własność określonej sumy pieniężnej, w tym wypadku franków szwajcarskich, to oczywiście byłoby to dozwolone. Problem polega na tym, że pomimo wyrażenia kwoty zasadniczej zadłużenia we frankach szwajcarskich wypłata tej kwoty miałaby nastąpić w złotówkach po kursie określonym przez bank. Oznacza to, iż w zasadzie występują dwa sprzeczne oświadczenia stron odnośnie tego jaka kwota zostaje tak naprawdę roszczeniem. Czy to będzie kwota we frankach szwajcarskich, czy to będzie kwota w złotówkach. W przypadku umowy pożyczki, gdzie podstawową formą jest przeniesienia własności, a więc wypłata w konkretnej kwocie w konkretnej walucie, to trudno sobie wyobrazić sytuację kiedy tego rodzaju postanowienia umowne doprowadzą do zgodnego oświadczenia woli i w konsekwencji do zaistnienia umowy. Porównując tę umowę do umowy kredytu denominowanego to również dochodzimy do wniosku, że tego rodzaju umowa byłaby nieważna.
Zgodnie z umową zasadnicza kwota została ustalona w walucie CHF, natomiast wypłata miała nastąpić w PLN. Według Sądu są to sprzeczne ze sobą oświadczenia woli. W umowie kredytu, jest to możliwe, ale w umowie pożyczki już nie. Ponadto, Sąd powołał się na okoliczność, że przeliczenia kwoty wypłaconej przez bank, a następnie salda zadłużenia pożyczkobiorcy następowały bez konkretyzacji świadczeń, ponieważ bank stosował nieuczciwą konstrukcję spreadu walutowego.
W opinii Sądu doszło także do naruszenia art. 353 (1) k.c. w postaci naruszenia natury zobowiązania, ponieważ kwota pożyczki w ogóle nie została ustalona, a postanowienia umowne w tym zakresie dotyczyły jedynie przeliczenia kwoty pożyczki po kursie kupna CHF banku i była to autorytatywna decyzja pozwanego. Należy podkreślić, że z żadnego dokumentu nie wynika wprost, że strony zgodziły się na doliczenie spreadu. Był to jednocześnie istotny element ekonomiczny, wpływający na wymiar odsetek od udzielonej pożyczki.
Wyrok jest nieprawomocny. Sprawę prowadzą adw. Anna Wolna-Sroka oraz adw. Jacek Czabański. ... więcejmniej
Cytat z uzasadnienia: “W postanowieniu § 3 ust. 2 kwestionowanej umowy wskazano jedynie termin ustalania kursu waluty, przyjętego do wypłaty transz kredytu, nie został natomiast wskazany sposób ustalania tego kursu. Kwestia ta pozostawała nie tylko poza kontrolą, ale przede wszystkim poza wiedzą powodów, którzy do ostatniej chwili nie mieli możliwości oceny wysokości przyszłego zobowiązania w walucie polskiej na dzień wypłaty transzy kredytu.”
W tym wyroku jest coś groźniejszego od abuzywności bo brak konsensusu co do wysokości zobowiązania oznacza, że umowa nieistnieje lub jest nieważna. Spróbujcie kupić samochód albo mieszkanie bez uzgodniania ceny.
Bankom wydawało się do tej pory, że stoją ponad prawem. Po tej sprawie widać, że narobili w gacie bo nie złożyli nawet apelacji.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r. (III CZP 82/02):
“Jeżeli bowiem rzeczywiście brakujące essentialia negotii uzupełnił w umowie sam Bank, to składając swoje oświadczenie woli powodowie nie objęli nim tych istotnych postanowień umowy i skoro nigdy nie wyrazili na nie zgody, istnieją poważne wątpliwości czy doszło do zawarcia umowy o kredyt.”
“W sytuacji gdy powodowie nie zostali dostatecznie poinformowani o skutkach skomplikowanych mechanizmów umownych, a także wyraźnie przejawili swoją wolę co do kontynuowania tych umów, istnieją poważne wątpliwości w sprawie ważności umów kredytowych.”
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 kwietnia 2011 r. (III CSK 206/10):
“do istotnych elementów stosunku zobowiązaniowego należy obowiązek świadczenia, natomiast samo świadczenie jest jedynie realizacją tego obowiązku. Świadczenie musi być oznaczone, gdyż oznaczenie świadczenia w połączeniu z oznaczeniem sposobu zachowania się dłużnika pozwala na ustalenie treści stosunku zobowiązaniowego. Jeśli świadczenie nie zostanie oznaczone, nie można mówić o istnieniu zobowiązania ze względu na brak istotnego elementu stosunku zobowiązaniowego.”
Dobre orzeczenia. Właśnie z tych powodów uważam, że należy szukać nieważności umów kredytowych. Pisałem o tym tutaj: https://pomocfrankowiczom.pl/?p=255
Jeszcze jeden wyrok SN sygn. akt II CSK 296/10 dotyczący weksla ale można odnieść do naszej sytuacji. Jeżeli nie uzgodniliśmy wysokości kredytu lub kwoty do zwrotu w CHF to umowa jest nieważna.
“Nie można przy tym akceptować sytuacji, w której najistotniejszy element zobowiązania, jakim jest suma wekslowa, w żaden sposób nie zostałby określony, czyli pozostawiony byłby zupełnej swobodzie czy też dowolności wierzyciela. Takie porozumienie należałoby traktować jako naruszające art. 353(1) k.c., które skutkuje nieważnością porozumienia (art. 58 § 1 k.c.).”
Z naszym huraoptymizmem nie można przesadzać.
Sąd zakwestionował wyliczenia zobowiązania kredytobiorcy z wykorzystaniem abuzywnych klauzul indeksacyjnych bo … po wypowiedzeniu umowy przestały one obowiązywać.
Sąd nie wypowiedział się wprost, że one są też nieważne, gdy umowa wciąż obowiązuje. A to robi różnicę.
Co nie zmienia jednak faktu, że tak interpretacja jest dla nas b. korzystna.
Postanowienie niedozwolone nie wiąże ex tunc od początku stosunku prawnego, a nie dopiero na jego końcu 🙂
Ja tez tak myślę. Tylko że nie ma jeszcze żadnego wyroku, który by to potwierdzał dla niewypowiedzianego kredytu. Czekamy.
A propos klauzul abuzywnych – czy dobrze rozumiem, ze jeśli dana klauzula została wpisana do UOKiK, to obowiązuje również dla opłat pobranych w związku z nią, ZANIM ten wpis do UOKiK nastąpił?
W pełni zgadzam się z przedmówcami. Moim zdaniem należy swoje ewentualne powództwa przeciw bankom kierować bazując albo na fakcie nieistnienia umowy kredytu (negotium non existens) albo nieważności umowy z uwagi na brak uzgodnienia kwoty kredytu do spłaty. Ten argument łatwo podnieść wobec np. umów indeksowanych do CHF stosowanych np. przez Millennium. Ich umowy nie zawierają kwoty kredytu do spłaty ani w PLN ani w CHF. Konsensem klientów nie mogła więc być objeta kwota kredytu do zwrotu, którą bank ustalił sobie samodzielnie czasami kilkanaście miesięcy po podpisaniu umowy. W moim przypadku ostatnia transza została wypłacona ponad 15 miesięcy po podpisaniu umowy. Jest to najmocniejszy argument wobec banków, który już niektórzy konsumenci podnieśli w indywidualnych procesach przeciw bankom.
Czy następująca definicja kredytu indeksowanego (z regulaminu) jest poprawna?:
“kredyt indeksowany do waluty obcej- kredyt, oprocentowany według stopy procentowej, opartej na stopie referencyjnej, dotyczącej waluty innej niż złote, którego wypłata oraz spłata odbywa się w złotych w oparciu o kurs waluty obcej do złotych, według Tabeli”.
Według mnie nie jest to definicja kredytu indeksowanego do waluty, lecz walutowego – wypłacanego i spłacanego w złotych. Stwierdzenie, że wypłata kredytu złotowego odbędzie w złotych w oparciu o określony kurs waluty obcej do złotych jest pozbawione sensu i logiki. I jeszcze:” W przypadku kredytu indeksowanego do waluty obcej Wnioskodawca wnioskuje o kwotę kredytu wyrażoną w złotych”, oraz “Aktualne saldo zadłużenia w walucie kredytu Kredytobiorca otrzymuje listownie” i wypłata kredytu następuje w złotych według kursu nie niższego niż kurs kupna zgodnie z Tabelą. Bank nigdzie nie zawarł informacji o PRZELICZENIU kredytu w PLN na CHF
Mam decyzję kredytową, gdzie określono wartość kredytu: PLN, waluta kredytu:CHF. W umowie natomiast brak jest postanowienia określającego walutę kredytu.
Zostałam wprowadzona w błąd co do waluty kredytu.
W niniejszej sprawie zastosowanie miał zarówno art.84 jaki i 86 k.c. Błąd dotyczy treści umowy (essentialia negotii) – waluty kredytu, jest istotny i wywołany przez Bank. Ponadto błąd został wywołany przez Bank podstępnie.
Kodeks cywilny nie definiuje pojęcia podstępu. W piśmiennictwie i w orzecznictwie przyjmuje się, że zachowanie podstępne może polegać na zatajeniu lub przemilczeniu okoliczności, mających – dla zawarcia umowy – większe lub mniejsze znaczenie, jeżeli istniał, wypływający z ustawy, umowy lub zasad współżycia społecznego, obowiązek ich ujawnienia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1968 r., I CR 563/65, OSNC 1967, nr 12, poz. 227). (…). Liczy się tylko samo wprowadzenie w błąd, będące bezprawiem cywilnym.” ( wyrok SN z dnia 10.02.2011r. IV CSK336/10).
Obowiązek udzielenia informacji o walucie kredytu wypływał z art. 69 ust.2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe.
Orzeczenia SN dotyczące niezawarcia umowy kredytowej wobec nie uzgodnienia elementów przedmiotowo istotnych: uchwała III CZP 82/02, wyrok II CSK 150/08.
Może komuś uda się przekonać Sąd, że taki sam sposób rozumowania należy zastosować do kredytu indeksowanego (czy denominowanego) z klauzulą dowolnego ustalania kursu kupna lub kursu sprzedaży.
Czy ktoś wie, o jaki bank chodziło. Określenie “we W.” wskazuje na bank z siedzibą we Wrocławiu, a tam są raczej tylko dwa banki …
Jeśli Wrocław i kredyt denominowany to podejrzewam z wysokim prawdopodobieństwem ze Lukas Bank (obecny Credit Agricole), nie ma chyba innego z siedziba we Wrocławiu , który sprzedawał “denominowane”
Sąd Najwyższy III CZP 82/02
Ponad rok temu poszedłem tropem tego orzeczenia SN.
Poniżej link do wyroku SO w Krośnie sygn. akt 110/02 z 18.06.2003 r.
http://www.youblisher.com/p/1283783-SO-w-Krosnie-sygn-akt-I-Ca-110-02/
To właśnie SO w Krośnie skierował zapytanie do SN.
Czy są już jakieś inne wyroki, które podważyły żądania banku dla kredytów hipotecznych o zapisach umownych w CHF (lub innej walucie obcej), a wypłaconych w PLN (po przeliczeniu po kursie z tabeli banku) zwanych potocznie (i mylnie) “denominowanym”?
Ale jakie sa konsekwencje “pozbawienia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego” – co sie dzieje dalej?
Jak ten wyrok o unieważnienie BTE ma sie np. do sytuacji, w której kredytobiorca chce spłacić (czy to ze środków własnych czy tez poprzez zaciągniecie innego, właściwego kredytu) kredyt “denominowany” do/w CHF (jakkolwiek ten “kredyt ze swapem” został potocznie nazwany), a bank żąda zwrotu kwoty w walucie CHF, którą bank zapisał w umowie, a wiec waluty niezgodnej z ta, o którą kredytobiorca wnioskował i za którą zakupywał nieruchomość zgodnie z aktem notarialnym (wypłaconej w PLN po kursach z tabeli banku), i kredytobiorca chce to (irracjonalne) żądanie podważyć??